HISTORIA MUZEUM

Pomysł utworzenia w Pruszkowie placówki muzealnej pojawił się na początku lat 70. zeszłego stulecia, a inicjatorem przedsięwzięcia był ówczesny konserwator zabytków na województwo warszawskie – Stefan Woyda. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku odkrył on tzw. Mazowieckie Centrum Metalurgiczne. To odkrycie dało bezpośredni impuls do powstania muzeum – stosowne zaplecze instytucjonalne było konieczne do rozpoczęcia zaawansowanych badań archeologicznych nad tym fenomenem i jego popularyzacji. Pruszków nieprzypadkowo wybrano na lokalizację siedziby. Miasto znajduje się bowiem w centrum obszaru, na którym w starożytności funkcjonował ośrodek metalurgii żelaza. Istotnym argumentem „za” była też życzliwość mieszkańców oraz daleko idąca pomoc ze strony ówczesnych włodarzy miasta, którzy m.in. udostępnili na siedzibę muzeum XIX-wieczną oficynę dworu Potulickich. Placówka otwarta została 1 czerwca 1975 roku. Na stanowisko dyrektora powołano Stefana Woydę, który pełnił tę funkcję ponad trzy dekady. Od roku 2006 Muzeum kieruje Dorota Słowińska-Kamasa.

W 1991 roku otwarta została pierwsza wystawa stała „Czas żelaza. Mazowieckie Centrum Metalurgiczne z epoki Imperium Rzymskiego”. W roku 2014, po generalnym remoncie budynku Muzeum, zastąpiła ją ekspozycja „Przedświt – Mazowieckie Centrum Metalurgiczne z przełomu er”. Obie zostały ciepło przyjęte przez odwiedzających, o czym świadczą przyznane nagrody i wyróżnienia.

Działalność Muzeum od momentu jego utworzenia opiera się na trzech filarach: naukowym, inwentaryzacyjnym i edukacyjno-popularyzatorskim. Pierwszy obejmuje badania naukowe (archeologiczne) nad przeszłością Mazowsza; drugi – opiekę nad bogatymi zbiorami pozyskanymi m.in. podczas licznych kampanii wykopaliskowych; trzeci – szeroko rozumianą popularyzację dziedzictwa kulturowego (Edukacja, Artefakty).

SIEDZIBA

Siedziba Muzeum znajduje się na terenie XIX-wiecznego zespołu pałacowo-parkowego Potulickich, stanowiącego najstarszy element przestrzenny Pruszkowa. Instytucja mieści się w klasycystycznej oficynie dworskiej wpisanej w 1987 r. do rejestru zabytków. Urokliwa północna część budynku nawiązuje do stylu alpejskiego i charakteryzuje się wyszukaną drewnianą snycerką charakterystyczną dla budowli tyrolskich. Pierwotnie ta część służyła do celów gospodarczo-mieszkalnych, obecnie znajdują się tu sale ekspozycyjne, czytelnie i pracownie. W części południowej zlokalizowano przeszkloną oranżerię, która pełniła również funkcję wozowni. Ze względu na walory akustyczne stała się ona wspaniałą salą koncertową. Najwyższym elementem budynku jest charakterystyczna wieża, zwieńczona metalowym wiatrowskazem w kształcie koguta, która mieściła zbiorniki z wodą. W pobliżu oficyny znajduje się piwnica dworska, tzw. lodownia – jeden z nielicznych obiektów gospodarczych z tego okresu, które przetrwały do naszych czasów. Ceglane, łukowe sklepienie lodowni jest ewenementem w skali Mazowsza. Między głównym budynkiem muzeum a lodownią wybudowano w 2014 r. nowoczesny magazyn zabytków.

Muzeum otoczone jest ogrodem dostępnym dla zwiedzających. Szata roślinna obejmuje różne gatunki kwiatów, drzew i krzewów, wśród nich w pobliżu lodowni rośnie pomnikowa topola szara (Populus canescens). Małą architekturę ogrodu, oprócz pergoli i niewielkiego amfiteatru, stanowią współczesne rzeźby polskich artystów, inspirowanych starożytnych hutnictwem mazowieckim. Część otoczenia za głównym budynkiem zajmuje ekspozycja kloców żużla dymarskiego – są to pozostałości po wytopie żelaza w starożytności, pozyskane w trakcie badań wykopaliskowych na mazowieckich osadach hutniczych. Spacerując po ogrodzie, zwiedzający natrafią również na głaz narzutowy – jedyny pomnik przyrody nieożywionej powiatu pruszkowskiego.

(źródło: https://mshm.pl/)

 

Co tydzień o godz. 11.00